Καστελλόριζο (Μεγίστη)

Το Καστελόριζο είναι ένα νησί των Δωδεκανήσων και αποτελεί το ανατολικότερο άκρο, όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης. Έχει έκταση 9,1 τετρ.χλμ. και πληθυσμό 498 κατοίκους, που συγκροτούν τον Δήμο Μεγίστης. Είναι η μεγαλύτερη νήσος ενός μικρού αρχιπελάγους, που συμπεριλαμβάνει τις νησίδες: Άγιος Γεώργιος, Αγριέλαια, Μεγάλο Μαύρο Ποϊνί, Μικρό Μαύρο Ποϊνί, Πολύφαδος ένα, Πολύφαδος δύο, Ρω, Στρογγυλή, Ψωμί, Ψωραδιά και μερικά ακόμη νησιά, καθώς και κάποια που ανήκουν στη Τουρκία, αφού το νησί βρίσκεται πολύ κοντά στις τουρκικές ακτές. Το νησί συνοδεύεται από μια μεγάλη ναυτική παράδοση, με έντονα τα σημάδια της ναυτικής και εμπορικής ανάπτυξης που γνώρισε κάποτε.

Μεντιτερανέο (1991)

Αν και μικρό νησί, το Καστελλόριζο ή Μεγίστη έχει μεγάλη ιστορία, αφού είχε κατοικηθεί ήδη από τη νεολιθική εποχή, ενώ στη συνέχεια αποικίστηκε από τους Δωριείς, όπως και όλα τα Δωδεκάνησα. Αυτοί έδωσαν στο νησί και το όνομα Μεγίστη , όπως ακόμα ονομάζεται επίσημα ο Δήμος. Ένας θρύλος αποδίδει τη βάπτιση στον πρώτο οικιστή που λεγόταν Μεγιστέας, όμως, η ονομασία μάλλον οφείλεται στο ότι ξεχωρίζει σε μέγεθος από τις γύρω νησίδες.

Ιστορική Αναδρομή

• Το 1306 καταλαμβάνεται από τους Ιωαννίτες Ιππότες της Ρόδου και την ονομασία Καστελλόριζο έλαβε περί το τέλος του 14ου αιώνα, από τους ίδιους, όταν έκτισαν, επί του κοκκινωπού βράχου παρά την είσοδο του λιμένα, κάστρο υπό το οποίο αναπτύχθηκε η πόλη (στου Καστελίου τη ρίζα). Την περίοδο αυτή, οι ιππότες εξόριζαν στο Καστελλόριζο τους ανεπιθύμητους, και γενικότερα, όλους εκείνους που ήθελαν να τιμωρήσουν. Γι' αυτό τον λόγο, ανοικοδόμησαν το ψηλό κάστρο του νησιού, με τα υπερύψηλα διπλά τείχη και τις πολεμίστρες, κάνοντάς το ένα από τα δυνατότερα οχυρά του Αιγαίου πελάγους.
• Το 1440 καταλαμβάνεται από τον Αιγυπτιακό Στόλο του Τζελάλ ελ Ντιν, που ερείπωσε την πόλη και μετέφερε τους κατοίκους αιχμάλωτους στην Ανατολή.
  
• Το 1461 περιέρχεται στην κατοχή των Καταλανών.
• Το 1470 περνά στο βασιλιά της Νεάπολης.
• Το 1480, το νησί ερημώνεται από τους Τούρκους.
• Το 1498, το ανακαταλαμβάνει ο βασιλιάς της Νεάπολης.
• Το 1512, το καταλαμβάνουν οι Ισπανοί.
• Το 1523 καταλαμβάνεται από τους Τούρκους, υπό τον σουλτάνο Σουλεϊμάν Α΄ τον Μεγαλοπρεπή.
• Το 1570 κυριαρχούν οι Ενετοί.
• Το 1659 πέφτει ξανά στα χέρια των Οθωμανών, υπό τον σουλτάνο Σουλεϊμάν Β΄.
• Το 1788 ξέσπασε ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος και τον Ιούλιο ο Λάμπρος Κατσώνης με τους άνδρες του, πολιόρκησε το νησί και η εκεί τουρκική φρουρά παραδόθηκε.
• Το 1792 ο πόλεμος είχε τελειώσει και οι Τούρκοι ξαναγύρισαν στο νησί.
• Το 1821 (φθινόπωρο) οι Τούρκοι διώχθηκαν, όταν έφθασαν εκεί οι επαναστατικές δυνάμεις.
• Το 1830 (μετά από την επιτυχή απελευθέρωση της Ελλάδας του 1821), το πρωτόκολλο του Λονδίνου όριζε στα Δωδεκάνησα να ξαναγυρίσουν υπό την Τουρκική κυριαρχία.
• Το 1913 (1/14 Μαρτίου), οι κάτοικοι του Καστελλόριζου επαναστάτησαν και εκδίωξαν τη μικρή τουρκική φρουρά του νησιού, κηρύσσοντας την Ένωση με την Ελλάδα, η οποία, ωστόσο, δεν έγινε αποδεκτή.
• Το 1914, μετά τη συνέλευση των Μεγάλων Δυνάμεων στο Λονδίνο, αποφασίστηκε η επιστροφή του Καστελλόριζου στην Τουρκία (από κοινού με την Ίμβρο και την Τένεδο).
• Το 1915 (28 Δεκεμβρίου), με την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πόλεμου, η Γαλλία το κατέλαβε επιδιώκοντας να καταστήσει το νησί ναυτική βάση.
• Το 1920, με τη συνθήκη των Σεβρών, η Τουρκία παραιτήθηκε από τη διεκδίκηση του Καστελλόριζου, υπέρ της Ιταλίας.
  
• Το 1921 (1 Μαρτίου), η Γαλλία παραχώρησε το νησί στην Ιταλία έναντι αδράς αμοιβής.
• Το 1923 οι Ιταλοί το απέκτησαν με τη συνθήκη της Λοζάννης.
• Το 1941 (24 Φεβρουαρίου), μετά το πλήγμα του Β' Παγκοσμίου πολέμου, αποβιβάζονται Άγγλοι κομάντος στο νησί.
• Το 1943 (13 Σεπτεμβρίου), το αντιτορπιλικό «Ναύαρχος Κουντουριώτης» καταπλέει στο λιμάνι και το Καστελλόριζο είναι το πρώτο κομμάτι ελληνικής γης που απελευθερώνεται.
• Το 1943 (Οκτώβριος και Νοέμβριος), γερμανικά στούκας αρχίζουν βομβαρδισμούς και αερομαχίες με τους Συμμάχους, γκρεμίζοντας όσα σπίτια είχαν μείνει όρθια και αναγκάζοντας τους λιγοστούς κατοίκους να εγκαταλείψουν το νησί. Μόνο η «Κυρά της Ρω», Δέσποινα Αχλαδιώτη, παρέμεινε στην ομώνυμη βραχονησίδα της, για να υψώνει κάθε πρωί την ελληνική σημαία, όπως επί σαράντα χρόνια συνήθιζε να κάνει.
• Το 1945 οι Καστελλοριζιοί επιστρέφουν στην πατρίδα τους σε τρεις αποστολές. Η τελευταία είχε σοβαρές απώλειες, αφού ξέσπασε πυρκαγιά στο πλοίο «Εμπάιρ Πατρόλ», στο οποίο επέβαιναν, με αποτέλεσμα να πνιγούν 33 άνθρωποι και να καούν αρκετοί.
• Το 1948 (7 Μαρτίου) ενώθηκε επισήμως με την Ελλάδα, όπως και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα, μετά από τις καταστροφές, τους πολλούς βομβαρδισμούς και λεηλασίες, καθώς, ως τότε, παρέμενε υπό συμμαχική στρατιωτική κατοχή.